top of page

Historia Kopalni 

Wstęp

Z wydobywaniem łupków w lokacji na obszarze gminy Svatoňovice

zaczęto w latach 30-tych zeszłego wieku, gdy według ówczesnych

norm prawnych właściciele gruntów mogli, po spełnieniu wymogów

pewnych rozporządzeń, eksploatować złoża metodą odkrywkową,

jak również głębinową. Tutejszy krajobraz z zarastającym hałdami

przekonuje nas, że możliwość ta była chętnie wykorzystywana przez

tutejszych właścicieli ziemi. Głównym źródłem utrzymania

miejscowych obywateli było rolnictwo, natomiast przez

wydobywanie, obróbkę i sprzedaż łupka właściciele gruntów

poprawiali swój budżet. Z czasów początków działalności kopalni

w okresie przed rokiem 1948 nie dochowała się żadna dokumentacja.
 

.

 

Powstanie i rozwój nowego zakładu Břidlicový důl Staré Oldřůvky (Kopalnia Łupka Staré Oldřůvky)

W roku 1964 ówczesne JZD Staré Oldřůvky (Jednolita Spółdzielnia Rolnicza Staré Oldřůvky) poszukiwało, podobnie jak poprzednie generacje rolników, dodatkowych źródeł dochodów do swej produkcji rolnej. W roku 1971 rozpoczęto prace geologiczne w celu przebadania złoża łupka na obszarze gminy Svatoňovice. Jego wyniki były pozytywne i w roku1972 ówczesne Ministerstwo Rolnictwa wydało zgodę na eksploatację. W tym samym roku została zatwierdzona kalkulacja zapasów geologicznych, a następnie także wielkość przestrzeni wydobywczej, która wynosiła około 35 000 ha. Zostały zatem spełnione warunki prawne do rozpoczęcia działalności kopalni łupka nazwanej przez jej założyciela „Břidlicový důl Staré Oldřůvky”. Chodziło o działalność wydobywczą prowadzoną raczej poza sezonem rolnym, jako uzupełniającą w stosunku do działalności głównej, czyli rolnej. Stopniowo w kopalni wznawiano główne wyrobiska kopalniane, wybite zostało połączenie wietrzne przez przekop w górę, a także prostopadły wylot wyrobiska wentylacyjnego.

W przeciągu roku 1977 JZD Staré Oldřůvky zostało w ramach delimitacji włączone do kompleksu Státní statek Vítkov n.p. (Gospodarstwo Państwowe Vítkov p.p.) Stopniowo, już w kompetencji gospodarstwa państwowego, przebiegał remont starych, będących w niezadowalającym stanie obiektów naziemnych, budynków administracyjnych, budynków sanitarnych i pomieszczenia do łupania łupków. Wydobyte bloki łupka, które nie nadawały się do produkcji dachówki łupkowej, były przewożone do znajdujących się w odległości około 6km Starych Oldřůvek, gdzie podlegały dalszej obróbce na stanowisku do cięcia drewna umieszczonym w obiektach rolnych. Stopniowo poprawie ulegała higiena pracy. Do roku 1988 roku bowiem do pracowni nie była doprowadzana woda nadająca się do picia, nie były też do dyspozycji pomieszczenia sanitarne.

Początki funkcjonowania kopalni łupka były bardzo skomplikowane. Brakowało zarówno fachowców, jak również odpowiedniej mechanizacji, elektryfikacji produkcji; wydobycie i transport wydobytego materiału wykonywane były wyłącznie manualnie.

W roku 1988, wraz z przyjściem nowego kierownika produkcji o ponad 24-letnim doświadczeniu w zakresie pracy górniczej, sytuacja zaczęła się stopniowo poprawiać. Dotychczasowe drewniane wózki kopalniane zostały zastąpione przez nowe metalowe. Mechanizacja transportu, wydobycia i produkcji została uzupełniona przez akumulatorową lokomotywę elektryczną, kołowroty oraz wydajny kompresor powietrzny. Wybudowany został także obiekt do cięcia wprost w kopalni. W tym czasie w kopalni pracowało aż 35 robotników oraz 3 pracowników techniczno-ekonomicznych.



 

Łupek pochodzący z tej lokacji to łupek najwyższej jakości. Dachówką z Kopalni Łupka Staré Oldřůvky pokrywano przeważnie zabytki kulturalno-historyczne w całej ówczesnej Republice Czechosłowackiej, lecz przede wszystkim w Pradze. Jako przykład można wskazać Zamek Praski, Teatr Narodowy, Kościół Marii Panny przed Tynem i inne. Koniecznie trzeba zaznaczyć, że nigdy nie była zgłaszana żadna reklamacja tej dachówki łupkowej.

 

Do lat 90. zeszłego wieku istniała firma specjalistyczna OSP Opava, zajmująca się montażem pokryć dachowych z łupka OSP Opawa. Fachowcy dekarscy tego przedsiębiorstwa w każdej dachówce łupkowej wystukiwali ręcznie młotkiem otwory dla gwoździ służących do mocowania na dach. Tym sposobem przeprowadzana była jednocześnie tzw. końcowa kontrola techniczna. Dachówki, które nie wydawały przy stuknięciu odpowiedniego dzwoniącego dźwięku lub pękły, nie zostały użyte do dekowania. Dziś dachy pokrywa się już inaczej. Różne „niby dekarskie” firmy sprowadzają dachówki z uprzednio wywierconymi otworami, przez co eliminują końcową kontrolę techniczną. W związku z tym jakość pokrycia dachów łupkiem obniża się.
 

 

 



 

Okres po roku 1990 i droga do upadłości

Po tzw. rewolucji aksamitnej w roku 1989 dochodziło w kopalni łupka, jak zresztą wszędzie, do zmian stosunków majątkowych. Státní statek Vítkov n.p. ogłosił upadłość, więc kierownictwo kopalni zwróciło się do Ministerstwa Rolnictwa z wnioskiem o utworzenie samodzielnego przedsiębiorstwa łupkowego. Ministerstwo Rolnictwa rozpatrzyło wniosek pozytywnie i pod koniec roku 1990 powstało samodzielne przedsiębiorstwo państwowe Břidlicový důl Staré Oldřůvky s.p. (Kopalnia Łupka Staré Oldřůvky p.p.) zatrudniające 28 pracowników włącznie z dyrektorem.



 

W okresie funkcjonowania samodzielnego przedsiębiorstwa państwowego zostały przeprowadzane badania geologiczne złoża z zamiarem rozszerzenia przestrzeni wydobywczej. Po nowym przeliczeniu zapasów łupku doszło do rozszerzenia przestrzeni wydobywczej i chronionego terytorium wydobywczego. Przedsiębiorstwo państwowe funkcjonowało z poważnymi kłopotami ekonomicznymi do roku 1994, w którym w ramach prywatyzacji dwukrotnie zmieniając właściciela, przeszło ostatecznie w prywatne posiadanie firmy o nazwie SLATE B.D.S.O. a.s Staré Oldřůvky. Ta spółka akcyjna udostępniła częściowo rozszerzoną przestrzeń wydobywczą za pomocą dwóch równoległych przekopów, gdzie miały zgodnie z projektem powstać cztery komory wydobywcze. Ze względu na niesprzyjające warunki geologiczne została otwarta tylko jedna komora. Aktywność właścicieli stopniowo obniżała się i chociaż po odejściu dyrektora wymieniły go kolejno na tym stanowisku dwie osoby, sytuacja ekonomiczna nadal pogarszała się. Działalność kopalni stopniowo ulegała redukcji, zaś pod koniec roku 2001 całkowicie wygasła. 

 


 

Pod koniec roku 2001 została także ustanowiona przez Sąd Powiatowy w Opawie funkcja "zarządca przedsiębiorstwa". Pod nadzorem nowego zarządcy - prokuratora, zostały najpierw "wydobyte" wszelkie metale żelazne i kolorowe, a następnie zdewastowano technologię w kopalni i na powierzchni, włącznie z częściami naziemnymi budynków i urządzeń.

W roku 2006, już po kompletnej dewastacji wszelkich urządzeń, zostało przez Sąd Powiatowy w Opawie ogłoszone postępowanie upadłościowe i jednocześnie powołany został "zarządca masy upadłościowej". Trzeba zaznaczyć, że zarządcą masy upadłościowej została ta sama osoba, która wcześniej pełniła funkcję zarządcy przedsiębiorstwa. Ruiny pozostałe po działającej kopalni zostały sprzedane wraz z prawami wydobywczymi .



 

Współczesność
 

Dzisiaj na tej stronie przygotowane przez Radim Mine, Inc. Otwarcie nowej kopalni vyzmáháním główny przekop.
Po rozpoczęciu wydobycia musi być wydobywany surowiec do produkcji budowlanych i kamień ogrodowy i kamiennych produktów kruszenia i mielenia łupków.

 


 

bottom of page